01--
Αλήθειες από τα βάθη των αιώνων
«Ω της γλυκείας ανταλλαγής...»
Το παρακάτω κείμενο είναι απόσπασμα από την άγνωστου συγγραφέα "Επιστολή προς Διόγνητον", γραμμένη κατά πάσα πιθανότητα τον 3ο αιώνα, που εξαίρει την απόλυτη υπεροχή του Χριστιανισμού έναντι του Ιουδαϊσμού και Εθνικισμού, από τα καλύτερα απολογητικά έργα της εποχής εκείνης. Η μετάφραση είναι του "Τ".
Αντίθετα από πολλούς δήθεν "πιστούς στις παραδόσεις", ο αρχαίος εκκλησιαστικός χριστιανός συγγραφέας αφενός τονίζει την αντιλυτρωτική θυσία του Κυρίου, την αξία της οποίας προσπαθούν να υποβαθμίσουν οι σημερινοί "νεορθόδοξοι" και, αφετέρου, τοποθετεί στην πραγματική τους θέση τους εθνικούς φιλόσοφους, που τις περί θείου ιδέες τους χαρακτηρίζει ``κενούς και ληρώδεις λόγους'' (VIII,2), αποδεικνύοντας πόσο αντιχριστιανικά ενεργούν κάποιοι κληρικοί και θεολόγοι, που είναι πρόθυμοι να θυσιάσουν την απλότητα και καθαρότητα του Ευαγγελίου χάριν εθνικιστικών ιδεών.
Δεν είναι επίγειο εύρημα η πίστη που δόθηκε στους ανθρώπους, ούτε τους δόθηκε να φυλάνε ανθρώπου θνητού επινόημα, ούτε να πιστεύουν ανθρώπινη θρησκεία. Αλλ’ ο ίδιος αληθινά ο Παντοκράτορας και Κτίστης των πάντων και αόρατος Θεός, αυτός φύτεψε και στήριξε στις καρδιές τους την ουράνια αλήθεια και τον λόγο τον άγιο κι αδύνατο να χωρέσει στο νου τους.
Και δεν έστειλε στους ανθρώπους, όπως θα μπορούσε να σκεφτεί κάποιος, έναν υπηρέτη Του, ή άγγελο, ή άρχοντα, ή κάποιον από αυτούς που διέπουν τα επίγεια και διοικούν την ουράνια τάξη, αλλά τον ίδιο τον τεχνίτη και δημιουργό των πάντων, για τον Οποίο έκτισε τους ουρανούς και έθεσε τα όρια της θάλασσας, και του Οποίου οι αποφάσεις τηρούνται πιστά από όλα τα στοιχεία της φύσης, από τον Οποίο προστάχθηκε ο ήλιος ν’ ακολουθεί τις τροχιές του, στον Οποίο πειθαρχεί η σελήνη φωτίζοντας τη νύχτα, στον Οποίο υπακούουν τα άστρα ακολουθώντας το δρόμο της σελήνης. Εκείνον, στον Οποίο και για τον Οποίο έχουν τεθεί σε τάξη και καθοριστεί και υποταχτεί οι ουρανοί και όσα είναι στους ουρανούς, η γη και όσα είναι στη γη, η θάλασσα και όσα είναι στη θάλασσα, η φωτιά, ο αέρας, η άβυσσος, όσα είναι σε ύψη, όσα είναι σε βάθη και όσα υπάρχουν στο ενδιάμεσο. Εκείνον έστειλε στους ανθρώπους.
 |
| Προσθήκη λεζάντας |
Και μήπως Τον έστειλε, όπως θα μπορούσε να σκεφτεί κάποιος, για να προξενήσει τυραννία, φόβο και κατάπληξη; Κάθε άλλο! Αλλά Τον έστειλε με επιείκεια και πραότητα, όπως ο βασιλιάς στέλνει τον βασιλιά το γιο του^ Τον έστειλε ως Θεό κι [ως άνθρωπο] προς ανθρώπους. Τον έστειλε για να σώσει και για να πείσει, χωρίς βία, επειδή η βία δεν ταιριάζει στον Θεό. Τον έστειλε για να καλέσει, όχι για να καταδιώξει^ Τον έστειλε για ν’ αγαπήσει και όχι για να κρίνει. Επειδή μέλλει να Τον στείλει για να κρίνει^ αλλά τότε ποιος θ’ αντέξει στην παρουσία Του;
Δεν βλέπεις πώς ρίχνονται στα θηρία οι χριστιανοί, για ν’ αρνηθούν τον Κύριο και όμως δε νικιούνται; Δεν βλέπεις πως όσο περισσότεροι τιμωρούνται, τόσο περισσότεροι γίνονται; Αυτά δεν είναι κατορθώματα ανθρώπινα, αλλά η δύναμη του Θεού^ είναι αποδείξεις της δικής Του παρουσίας.
Επειδή, ποιος από όλους τους ανθρώπους θα μπορούσε να γνωρίζει τι είναι ο Θεός, προτού να έρθει ο Χριστός; Ή παραδέχεσαι τα όμοια με παραληρήματα κούφια λόγια των σπουδαίων φιλοσόφων, άλλοι απ’ τους οποίους είπαν ότι το πυρ είναι θεός (εκεί που πρόκειται να πάνε οι ίδιοι τους, αυτό το ονόμασαν θεό), άλλοι νερό και άλλοι κάποιο άλλο στοιχείο από τα κτίσματα του Θεού; Μα αν γίνει αποδεκτή κάποια απ’ αυτές τις θεωρίες, θα μπορούσε παρόμοια να ονομαστεί "θεός" και κάθε άλλο κτίσμα.
Αλλά, βέβαια, όλα αυτά είναι ταχυδακτυλουργίες και απάτες των αγυρτών. Και επειδή κανείς άνθρωπος ούτε είδε ούτε γνώρισε τον Θεό, ο Ίδιος φανέρωσε τον εαυτό Του. Και τον φανέρωσε μέσω της πίστης, μέσω της οποίας μόνο μπορούμε να βλέπουμε τον Θεό. Διότι ο Θεός, ο δεσπότης και δημιουργός των όλων, που έφτιαξε τα πάντα και τα ξεχώρισε σε τάξεις, δεν αποδείχτηκε μόνο φιλάνθρωπος και μακρόθυμος, αλλά Αυτός ήταν και θα είναι τέτοιος, δηλαδή χρηστός και αγαθός, και χωρίς οργή και αληθινός, και μόνος είναι αγαθός.
Κι αφού συνέλαβε στο νου Του ένα μεγάλο και απερίφραστο σχέδιο, το ανακοίνωσε μονάχα στον Υιό Του. Κι όσο διάστημα κρατούσε μέσα σε μυστήριο κρυφή τη σοφή Του απόφαση, φαινόταν πως αμελούσε και δεν φρόντιζε για μας. Μα όταν αποκάλυψε και φανέρωσε μέσω του αγαπητού Του Υιού εκείνα που από την αρχή είχε ετοιμασμένα, όλα μάς τα χάρισε μονομιάς, ώστε και να μετέχουμε στις ευεργεσίες Του, και να δούμε και να εννοήσουμε εκείνα που κανείς από εμάς ποτέ δεν είχε προσδοκήσει.
Αφού, λοιπόν, κατάστρωσε το σχέδιο Αυτός και ο Υιός Του, μέχρι πρόσφατα μας άφηνε, όπως θέλαμε να παρασυρόμαστε σε ηδονές και επιθυμίες. Όχι βέβαια επειδή αρεσκόταν στις αμαρτίες μας, αλλά τις ανεχόταν^ ούτε επειδή συνευδοκούσε σ’ εκείνη την εποχή της αδικίας, αλλά δημιουργούσε την παρούσα εποχή τής δικαιοσύνης, έτσι ώστε, έχοντας αποδειχθεί από τα ίδια μας τα έργα ανάξιοι του δώρου της ζωής, τώρα ν’ αξιωθούμε γι' αυτό με τη χρηστότητα του Θεού, και, αφού αποδείχτηκε πως ήταν αδύνατο να μπούμε μόνοι μας στη Βασιλεία του Θεού, ν’ αξιωθούμε χάρη στη δύναμη του Θεού.
Καθώς λοιπόν η αδικία μας είχε αποκορυφωθεί, έγινε φανερό ότι ως αποτέλεσμα δε μπορούσε να προσδοκάται τίποτε άλλο παρά τιμωρία και θάνατος. Αλλά ήρθε η ώρα, που ο Θεός είχε προορίσει για να φανερώσει τη δική Του χρηστότητα και δύναμη (ω, απροσμέτρητη φιλανθρωπία και αγάπη του Θεού!), και δεν μας μίσησε ούτε μας αποδοκίμασε ούτε μνησικάκησε εναντίον μας, αλλά μακροθύμησε, μας ανέχθηκε και μέσα στο έλεός Του ανέλαβε ο Ίδιος τις αμαρτίες μας, προσφέροντας τον Υιό Του λύτρο για χάρη μας, τον Άγιο υπέρ των ανόμων, τον Άκακο υπέρ των κακών, τον Δίκαιο υπέρ των άδικων, τον Άφθαρτο υπέρ των φθαρτών, τον Αθάνατο υπέρ των θνητών. Επειδή τι άλλο θα μπορούσε να καλύψει τις αμαρτίες μας εκτός από τη δική Του δικαιοσύνη;
Πώς θα μπορούσαμε να δικαιωθούμε εμείς οι άνομοι και ασεβείς, παρά μονάχα με τον Υιό του Θεού; Ω, πόσο γλυκιά αντικατάσταση^ ω, πόσο ανεξιχνίαστη δημιουργία^ ω, πόσο απροσδόκητες ευεργεσίες! ώστε η μεν ανομία των πολλών να κρυφτεί από έναν δίκαιο, κι η δικαιοσύνη του ενός να δικαιώσει πολλούς άνομους.
Αφού λοιπόν μας απέδειξε στην προηγούμενη ζωή μας πως ήταν αδύνατο για τη δική μας φύση να πετύχουμε το δώρο της ζωής, τώρα απέδειξε τον Σωτήρα, που είναι δυνατός να σώζει κι εκείνους που ήταν αδύνατο να σωθούν, και από τα δύο αυτά θέλησε να πιστεύουμε στη χρηστότητά Του και να Τον αναγνωρίζουμε τροφέα, πατέρα, δάσκαλο, σύμβουλο, γιατρό, νου, φως, τιμή, δόξα, δύναμη, ζωή, χωρίς να μεριμνάμε για το τι θα ντυθούμε και τι θα φάμε.
(Επιστολή προς Διόγνητον VII-ΙΧ)
……………………………………………………..
