Iδού έρχομαι ταχέως !!!
ΜΑΡΤΙΟΣ-ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2004 -ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΤΥΧΙΚΟ
Γυναίκες απέναντι στον καθρέφτη του θείου λόγου
Η κυρία του κυρίου...
Ξανά και ξανά, εδώ και κάποια χρόνια, στις 8 του Μάρτη ο κόσμος γιορτάζει την "Ημέρα της Γυναίκας". Είναι τούτη άλλη μια ευκαιρία για να "κινηθεί" η αγορά, καθώς δώρα και λουλούδια θα πουληθούν, και μάλιστα σε τιμές υψηλότερες από τον υπόλοιπο χρόνο. Μετά, όμως, όταν η γιορτή τελειώσει, τι θα έχει αλλάξει; Θα γίνουν οι γυναίκες, και πιο συγκεκριμένα οι παντρεμένες γυναίκες, πιο ευτυχισμένες;
Πόσα όνειρα κάνουν τα μικρά κοριτσάκια για την ημέρα που θα φορέσουν το λευκό νυφικό φόρεμα και θα σταθούν δίπλα στον αγαπημένο τους "πρίγκιπα", για να δώσουν τις υποσχέσεις του γάμου! Αλλά ποιος θα είναι από εκεί και μετά ο ρόλος τους; Ιδιαίτερα στην εποχή μας, άντρες και γυναίκες φαίνονται τόσο μπερδεμένοι σ’ αυτό το ζήτημα.
Αυτή η αμηχανία απεικονίζεται ακόμη και στην καθημερινή γλώσσα. Ας θυμηθούμε ότι μέχρι σήμερα, ο κατάλληλος τρόπος για να απευθυνθείς σε παντρεμένα ζευγάρια ήταν, για παράδειγμα, "Κύριος και Κυρία Νίκου Νικολαΐδη". Παρά τις αλλαγές στη νομοθεσία, που πλέον οι γυναίκες διατηρούν το πατρικό τους επώνυμο, αυτός ο τύπος χρησιμοποιείται ακόμη όταν τα ζευγάρια συστήνονται σε κοινωνικές εκδηλώσεις ή σε φακέλους με προσκλήσεις. Με τον καιρό, όμως, όλο και περισσότερο χρησιμοποιείται πλέον ο τύπος "Νίκος Νικολαΐδης και Ιωάννα Ιωαννίδη" –όπου καθένας από τους συζύγους χρησιμοποιεί το δικό του επώνυμο– ή “κα Ιωάννα Ιωαννίδη-Νικολαΐδη”.
Αν αυτό οφείλεται στη νέα νομική πραγματικότητα ή όχι, και κατά πόσο η σύνθεση των δύο επωνύμων με μία μικρή παύλα ανάμεσά τους γίνεται για πρακτικούς ή ουσιαστικούς λόγους, γεγονός είναι πως στο βάθος υπάρχει μια μπερδεμένη κατανόηση του ρόλου της γυναίκας αλλά και αυτού του ίδιου του γάμου.
Κάποιες γυναίκες πιστεύουν πως, όταν ενώσουν τη ζωή τους με έναν άνδρα, κατά κάποιο τρόπο εκμηδενίζονται. Φοβούνται ότι η ταυτότητα τους θα χαθεί ανάμεσα στο "κύριος και κυρία". Άλλες πάλι, καθώς συνήθως αναφέρεται πρώτα το όνομα του άντρα, βλέπουν το γεγονός σαν μια δήλωση του ποιος από τους δύο συζύγους είναι σπουδαιότερος. Δεν θέλουν, λοιπόν, να παίξουν το “δεύτερο βιολί”, υποβάλλοντας την κάθε ανάγκη και επιθυμία τους σε αυτόν τον αφέντη.
Ίσως είναι κι αυτός ένας από τους λόγους που πολλά ζευγάρια δεν αποφασίζουν να προχωρήσουν στο γάμο αλλά προτιμούν να συζούν. Έτσι διατηρούν όχι μόνο ο καθένας το επώνυμό του αλλά επίσης και το πορτοφόλι του, τους φίλους του και την ευκολία να μπορούν να μαζέψουν τα πράγματά τους και να φύγουν, αν για οποιοδήποτε λόγο βαρεθούν ή αλλάξουν γνώμη.
Αυτά βέβαια ισχύουν για τον κόσμο. Όμως ο Θεός καλεί τα παιδιά Του να υποτάξουν τις γνώμες και τις όποιες απόψεις τους, στο θείο θέλημα που διαβάζουμε στο γραπτό λόγο της Βίβλου, επειδή εκεί μέσα υπάρχει το πρότυπο βάσει του οποίου πρέπει να ελέγχουμε κάθε σκέψη και πράξη μας. Τούτη η αρχή δεν είναι λιγότερο αληθινή στον τομέα του γάμου και το βιβλίο της Γένεσης είναι καλό σημείο για να αρχίσει κανείς να χτίζει μια σωστή άποψη για τη συζυγική ένωση, επειδή το βιβλικό πρότυπο για το ρόλο της γυναίκας στο γάμο είναι σαφές. Βασίζεται στην ιστορία της Δημιουργίας που περιγράφεται στον αλάνθαστο λόγο του Θεού. Υπάρχουν πολλές ακόμη αρχές σχετικά με το γάμο στην Παλαιά και την Καινή Διαθήκη. Εντούτοις, όλες πηγάζουν από αυτή την αλήθεια και επομένως πρέπει να γίνουν κατανοητές στο φως της Γένεσης.
Όμως η λέξη «βοηθός», όπως χρησιμοποιείται από το λόγο του Θεού, δεν είναι διόλου υποτιμητική για τη γυναίκα, ιδιαίτερα μάλιστα όταν βλέπουμε πώς ο ίδιος ο Θεός έρχεται και γίνεται ΒΟΗΘΟΣ του ανθρώπου –άνδρα και γυναίκας– σε κάθε δύσκολη περίσταση της ζωής. Ο Κύριος Ιησούς συχνά δέχτηκε το αίτημα να βοηθήσει ανθρώπους (π.χ. Ματθ. 15/ιε/25, Μάρκ. 9/θ/22) και, μέσω της προθυμίας Του να είναι βοηθός μας, ο Χριστός προάγει το ρόλο του βοηθού σε θέση τιμής. Η γυναίκα που αντιλαμβάνεται σωστά τη σχέση του δικού Του παραδείγματος, με τη δική της κλήση ως συζύγου, μπορεί να βιώσει κάθε μέρα της στη γη, επαναλαμβάνοντας ενεργά το παράδειγμα του Βασιλιά της, χωρίς να ανησυχήσει μήπως χάσει την ταυτότητα ή σπουδαιότητα της. Σ’ αυτό το ρόλο είναι πολύτιμη και αναντικατάστατη!
Αν η γυναίκα λειτουργεί όπως περιγράφει ο σοφός Παροιμιαστής, τότε «η καρδία του ανδρός αυτής θαρρεί επ’ αυτήν» (Παρ. 31/λα/11) και «ο ανήρ αυτής γνωρίζεται εν ταις πύλαις, όταν κάθηται μεταξύ των πρεσβυτέρων του τόπου» (εδ. 23). Η ταυτότητά της είναι συνταυτισμένη με εκείνη του άντρα της και η ακτινοβολία και των δύο προσώπων συλλογικά, τους καλύπτει και τους προβάλλει όπως και η ταύτηση της Εκκλησίας με τον Σωτήρα Ιησού Χριστού, και ασφαλώς η γυναίκα μπορεί να είναι όλα όσα ΕΚΕΙΝΟΣ θέλει, είτε την αποκαλούν “κυρία Νικολαΐδη" είτε την αποκαλούν "κυρία Ιωαννίδη".
Σε μια εκδήλωση τιμής και αγάπης, ο συγγραφέας του Ψαλμού 115 αρχίζει τον ύμνο του παραχωρώντας στον Θεό κάθε δικαίωμα δόξας. «Μη εις ημάς, Κύριε, μη εις ημάς, αλλ’ εις το όνομά σου δος δόξαν» (εδ. 1). Αλλά γι’ αυτό υπάρχει λόγος, που τον παρουσιάζει ευθύς αμέσως: «Διά το έλεός σου, διά την αλήθειάν σου».
Στη συνέχεια βεβαιώνει ότι ο μόνος που αξίζει να στηριχτούμε επάνω Του, είναι Κύριος ο Θεός. Σ’ αυτόν ήλπισε ο Ισραήλ, ο οίκος Ααρών (το ιερατείο) και όλοι όσοι σέβονται τον Θεό (οι φοβούμενοι τον Κύριον). Γιατί αυτό; Επειδή «Αυτός είναι βοηθός και ασπίς αυτών» (εδ. 9-11).
Σ’ αυτόν τον υπέρτατο ΒΟΗΘΟ δίνεται το προνόμιο να μοιάσουμε ως γυναίκες.
Ας το εκμεταλλευτούμε λοιπόν!|
«Και ην γεγραμμενον εβραϊστί, ελληνιστί, ρωμαϊστί»
Σ’ αυτές τις σελίδες παρουσιάζονται βιβλικές λέξεις και εκφράσεις, με ιδιαίτερη σημασία είτε στην πρωτότυπη γλώσσα τους ή όπως κατέληξαν σ’ εμάς.
Είναι χωρίς όριo η προσπάθεια των αρνητών να κατηγορήσουν τη Βίβλο. Συνήθως όμως οι περισσότερες κατηγορίες είναι απόρροια άγνοιας, ακόμη κι αν όσα λέγονται ή γράφονται προέρχονται από ειδικούς, όμως ειδικούς σε χώρους ξένους προς αυτήν.
Μια από τις πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις είναι η γνώμη που έχει ο κόσμος για τη διήγηση της Γένεσης, όπου η γυναίκα αναφέρεται ότι έχει δημιουργηθεί ως «βοηθός» του άντρα της, επειδή οι περισσότεροι αντιλαμβάνονται ότι έτσι υποτιμάται η γυναίκα, αφού παρουσιάζεται ως κατώτερη και υποδεέστερη από τον άντρα, στον οποίο δήθεν θέλει να την υποτάξει η Βίβλος.
Έχουν όμως δίκιο οι κατακριτές; Είναι η βιβλική αναφορά υποτιμητική για τη γυναίκα; Στη συνέχεια θα φανεί ότι τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά από αυτή την άποψη και μάλλον τιμητικά για τη γυναίκα.
Στη Γένεση μαθαίνουμε ότι ο Θεός δημιούργησε τα πάντα εκ του μηδενός. Είπε και έγιναν. Όμως, η κορωνίδα της Δημιουργίας παρουσιάστηκε την έκτη ημέρα, όταν ο Κύριος δημιούργησε τον άνθρωπο «κατ’ εικόνα Θεού».
Η πρώτη αναφορά στην πλάση του ανθρώπου γίνεται στη Γένεση (1/α/27), όπου μιλώντας γενικόλογα, περιγράφει ότι «άρσεν και θήλυ έπλασεν αυτούς», αλλά στο δεύτερο κεφάλαιο δίνονται περισσότερες λεπτομέρειες, όπως και η συγκεκριμένη διαδικασία με την οποία ο Αδάμ πλάστηκε από χώμα και του δόθηκε η πνοή της ζωής.
Στη συνέχεια, ο Θεός τοποθέτησε τον Αδάμ στον κήπο της Εδέμ και του ανέθεσε να ασχολείται με αυτόν και να τον φροντίζει, επειδή όμως δεν βρέθηκε κανένας βοηθός κατάλληλος για τον Αδάμ ανάμεσα στα άλλα δημιουργήματα, ο Κύριος έκρινε ότι δεν ήταν καλό για τον άνθρωπο να είναι μόνος και αποφάσισε να δημιουργήσει έναν βοηθό κατάλληλο γι' αυτόν. Τότε ο Θεός ύπνωσε τον Αδάμ και πήρε ένα από τα πλευρά του από το οποίο διαμόρφωσε την Εύα.
Όταν ο Αδάμ συνήλθε και είδε πλάι του αυτό τον «βοηθό», ξέσπασε σε ύμνο λέγοντας, «Τούτο είναι τώρα οστούν εκ των οστέων μου και σαρξ εκ της σαρκός μου· αύτη θέλει ονομασθή ανδρίς, διότι εκ του ανδρός αύτη ελήφθη».
Ας δούμε τα πράγματα με τη σειρά:
Αρχικά αξίζει να προσέξουμε ότι ο Αδάμ δεν ονόμασε το βοηθό του «γυναίκα», όπως συνήθως λέμε, αλλά «ανδρίδα», που είναι ο θηλυκός τύπος της λέξης «ανήρ». Εδώ η λέξη «ανήρ» δεν χρησιμοποιείται με την έννοια του αρσενικού φύλου αλλά με την έννοια γενικώς του ανθρώπου. Με άλλα λόγια θα λέγαμε ανήρ-ανδρίς=άνθρωπος–ανθρωπίνα [εβρ. ish, isha] (πρβλ. βουλευτής–βουλευτίνα, γιατρός–γιατρίνα, όπου η γιατρίνα δεν είναι κατώτερη από τον γιατρό κ.ο.κ.).
Παρ' όλο που στη σημερινή γλώσσα ο βοηθός συνήθως είναι συμπληρωματικός κάποιου (π.χ. καθηγητής–βοηθός καθηγητής, τεχνίτης–βοηθός τεχνίτης κ.ο.κ.) –και συνεπώς υποδεέστερός του– αυτό δεν συμβαίνει στη γλώσσα της Βίβλου, όπου η λέξη βοηθός, δεν είναι δηλωτική κατωτερότητας.
Στην έκφραση «Δεν είναι καλόν να ήναι ο άνθρωπος μόνος», η έννοια του «καλού» πρέπει να γίνει αντιληπτή μέσα στο συμφραζόμενο. Στο πλαίσιο της δημιουργίας, στο οποίο οδηγούσε ο Θεός την ανθρωπότητα, για να είναι καρποφόρα και να πολλαπλασιαστεί, ο άντρας δε μπορούσε να ανταποκριθεί μόνος του, γι' αυτό η κατάστασή του δεν ήταν “καλή”.
Η φράση «όμοιον με αυτόν» στα εβραϊκά, στην κυριολεξία σημαίνει “ανάλογο με τον απέναντί του”. Μεταφράσεις που αποδίδουν π.χ. «κατάλληλο για», «που ταιριάζει με», «αντίστοιχο» και τα παρόμοια, πλησιάζουν την βασική ιδέα, αλλά μεταφράσεις που αποδίδουν τη φράση απλά ως «συνεργάτης» ή «σύντροφος» –αν και δεν είναι εντελώς ανακριβείς– ωστόσο δεν απεικονίζουν την απόχρωση της αντιστοιχίας ή/και καταλληλότητας.
[*] Η μορφή και φύση του άνδρα ταιριάζει με εκείνη της γυναίκας, καθώς τον απεικονίζει και τον συμπληρώνει. Αντιστοιχούν ο ένας στον άλλο. Εν ολίγοις, αυτή η φράση δείχνει ότι η γυναίκα έχει όλα όσα ο Θεός είχε επενδύσει σε αυτήν.
Στη Βίβλο η λέξη βοηθός είναι μετάφραση της εβραϊκής λέξης ezer. Η λέξη αυτή με κανένα τρόπο δεν υπονοεί κάποιον κατώτερο ρόλο, ιδιαίτερα μάλιστα όταν έτσι ακριβώς συχνά περιγράφεται ως «βοηθός» και ο ίδιος ο Θεός – Αυτός που κάνει για μας όσα εμείς δε μπορούμε να κάνουμε για τον εαυτό μας^ Αυτός που ικανοποιεί τις ανάγκες μας.
Στο συμφραζόμενο της Γένεσης η λέξη φαίνεται να εκφράζει την ιδέα ενός “αναγκαίου συντρόφου”. Η γυναίκα θα παρείχε στο σχέδιο της δημιουργίας ό,τι στερούνταν ο άνδρας και, εξυπακούεται, ο άνδρας θα παρείχε στη γυναίκα ό,τι στερούνταν εκείνη.
Η λέξη ezer χρησιμοποιείται πολλές φορές στην Παλαιά Διαθήκη, με τις έννοιες βοηθός, βοήθεια, βοηθώ. Αξίζει δε να σημειωθεί ότι σε πάρα πολλές περιπτώσεις, το ezer αφορά θεία βοήθεια. Οι Ψαλμοί 121 και 124 είναι καλά παραδείγματα αυτής της χρήσης.
Ο Ψαλμός 121 αρχίζει με την ερώτηση του Ψαλμωδού, «Πόθεν θέλει ελθεί η βοήθειά μου», και η απάντηση είναι ότι «η βοήθειά μου έρχεται από του Κυρίου του ποιήσαντος τον ουρανόν και την γην». Οι στίχοι που ακολουθούν περιγράφουν το πλάτος και βάθος της αιώνιας φροντίδας του Κυρίου.
Ο Ψαλμός 124 καλεί το λαό Ισραήλ να προσφέρει έπαινο στον Κύριο για την απελευθέρωση από φοβερούς και ισχυρούς εχθρούς. Κάνει σαφές ότι η καταστροφή του Ισραήλ ήταν βεβαία χωρίς την επέμβαση του Κυρίου και κλείνοντας βεβαιώνει, «Η βοήθεια ημών είναι εν τω ονόματι του Κυρίου, του ποιήσαντος τον ουρανόν και την γην».
Σε συμφωνία με τα παραπάνω, ας θυμηθούμε ότι ο Μωυσής ονόμασε τον δεύτερο γιο του Ελιέζερ, επειδή, όπως είπε, «ο Θεός του πατρός μου εστάθη βοηθός μου και με έσωσεν εκ της μαχαίρας του Φαραώ» (Έξοδ. 18/ιη/4). [Βλέπε πλαίσιο]
ΚΥΡΙΑ ΟΝΟΜΑΤΑ ΣΥΝΘΕΤΑ ΜΕ ΤΟ `ezer’
Ελιέζερ-- Ο Θεός μου βοηθός
Αχιέζερ--Ο αδελφός μου βοηθός
Αβί-εζέρ-- Ο πατέρας μου βοηθό-Έβεν-έζερ-Λίθος βοηθού
Ιωεζέρ-Ο Γιαχ βοηθός
Αζαρεήλ Ή Αζριήλ-- Ο Θεός βοηθός
Αζαρίας-- Ο Γιαχ βοηθός
Αριθ.1/α/12, Ιησ. 17/ιζ/2, Α~ Σαμ. 7/ζ/12, Α~ Χρον. 12/ιβ/6, Α~ Χρον. 27/κζ/19, Α~ Βασ. 4/δ/2
Ο Ψαλμωδός εύχεται για τον πιστό άνθρωπο: «Να σοι εξαποστείλη βοήθειαν εκ του αγιαστηρίου και εκ της Σιών να σε υποστήριξη» (Ψαλμ. 20/κ/2). Αν έμελλε ο Θεός να στείλει ως βοήθεια π.χ. κάποιον άγγελο, θα μπορούσε ποτέ αυτός να χαρακτηριστεί κατώτερος από τον άνθρωπο; Με καμία έννοια, αφού εξ αρχής είναι γνωστό ότι ο Θεός έπλασε τον άνθρωπο «ολίγον τι κατώτερον των αγγέλων» (Ψαλμ. 8/η/5).
Πολύ περισσότερο, δε θα μπορούσε να χαρακτηριστεί κατώτερος από τον άνθρωπο ο ίδιος ο Θεός. Μα οι ευσεβείς άνθρωποι της Παλαιάς Διαθήκης δεν αισθάνονταν ότι ταπείνωναν τον Θεό ή ασεβούσαν απέναντί Του, όταν Τον επικαλούνταν και Τον αποκαλούσαν «Βοηθό» τους, όπως π.χ. στον Ψαλμό 46/μς/1 που λέει: «Ο Θεός είναι καταφυγή ημών και δύναμις, βοήθεια ετοιμοτάτη εν ταις θλίψεσι».
Επιπλέον είναι ο ίδιος ο Θεός που χρησιμοποιεί τον ίδιο όρο για τον εαυτό Του στον προφήτη Ωσηέ, όταν λέει: «Απωλέσθης, Ισραήλ· πλην εν εμοί είναι η βοήθειά σου» (Ωσηέ 13/ιγ/9).
Αν λοιπόν, δεν είναι υποτιμητικό για τον ίδιο τον Θεό να ονομάζεται «βοηθός» του ανθρώπου, πώς μπορεί να είναι για τη γυναίκα; Γι’ αυτό ας είναι προσεκτικοί όσοι βιάζονται να εκφέρουν τους αφορισμούς τους! |
…………………………
![[ * ] Η απόδοση της ΝΔΜ της Βιβλικής Εταιρείας, όταν αποδίδει «έναν σύντροφο όμοιον μ’ αυτόν», σίγουρα δεν είναι η καλύτερη δυνατή, αφού η λέξη «σύντροφος» είναι τόσο γενική, που κάλλιστα θα μπορούσε να σημαίνει άτομο του ίδιου φύλου, ένα ζώο ή ακόμη και ένα βιβλίο... περιορίζοντας κατά πολύ το περιεχόμενο της λέξης ezer.](https://4.bp.blogspot.com/-BffHopfWYVQ/VuGeM7f43EI/AAAAAAAAoI8/eNGHOeAAt4YFJl4kOqwlQXUkd5iYhjeOgCKgB/s1600/09--3--2016DSC01537%2B%252816%2529.JPG){kind=link}